Dag 108,109: De afsluiting

za,zo 30,31juli
za
Na het ontbijt ga ik weer wat door Roma zwerven. Eerst met de tram naar het Largo Argentina, waar de resten van het Campus Martius (het antieke Marsveld), een enorm complex met tempels en een theater liggen en nu vooral bekend is als de kattenplek waar 's nachts een kolonie katten heer en meester is.
Hier heeft indertijd ook het oude Curia Pompei gestaan, waar Julius Caesar in 44 vC is vermoord.
Ik neem de bus naar de Sint-Jan van Lateranen, de officiële (pauselijke) kathedraal van Roma. Vroeger zetelden de pausen hier, na de ballingschap in Avignon verhuisde men naar het Vaticaan met de Sint Pieterskerk.
De laatste keer dat ik met Hen in Roma was is het er niet meer van gekomen hierheen te gaan. Het is van oorsprong een oude kerk waar pas veel later een barokke voorgevel tegenaan is gezet. De grote bronzen hoofddeur is indertijd uit het oude Romeinse Senaatsgebouw gehaald.

Tot mijn verrassing trof ik Anne, van m'n pelgrimsgroepje, in de kerk aan. We hebben nog ergens koffie gedronken en ze gaat mijn laatste opdracht van mijn goede fee uitvoeren. Zondag gaat ze naar de Vaticaanse musea en de tuinen, vertelt ze mij, want dan is het gratis, anders ruim €30. Morgen ben ik in de Friezenkerk en dan kan ik dus niet.
Zij vindt het een eer om namens mij de laatste papaverzaadjes, de rest heb ik al onderweg verstrooid, in de pauselijke tuin te verstrooien, bedoeld als symbool voor Hen die meereisde op de Cammino, en die volgend jaar, als de paus uit z'n raam de tuin in kijkt, ontsproten als voorjaarsgroet in bloei staan!
We lopen nog samen naar de Santa Maria Maggiore, de moederkerk van Roma. Anne blijft daar nog even, ik ga terug richting het Pantheon.

Op zaterdag is de Fori Imperali voor auto's afgesloten en hebben voetgangers vrij spel. Ik dwaal wat af naar het Forum en kom langs de Carcere Mamertinum (de Mamertijnse gevangenis/kerker) waar later een kerk erbovenop is gebouwd.
Hier zouden volgens de legende Paulus en Petrus gevangen hebben gezeten voor ze werden geëxecuteerd (onthoofd resp. gekruisigd).
De Gallische koning Vercingetorix, gevangen genomen en als buit naar Roma afgevoerd, is hier ook aan z'n eind gekomen. De kerker bestaat uit twee lagen, de bovenste met een gat in de grond en daaronder een donkere ruimte waarin je werd neergelaten, meestal met een touw om je nek. Overleefde je dat dan stierf je in de kerker de hongerdood.
Na het bezoek aan deze antiek historische plek is mijn maag hard toe aan een ostellomaaltijd, de laatste hier in Roma. Het ostello blijkt in één dag helemaal volgestroomd te zijn met pellegrini en ik ontmoet weer andere mensen, vooral uit het onderwijs. Dat komt mij niet vreemd voor.
Morgen ga ik vroeg naar de Friezenkerk.

zo
Slecht geslapen, bloedheet en er lag iemand in de gang zo luid te snurken dat het galmde door de slaapzalen.
Ik ga meteen na het ontbijt naar de Friezenkerk om de dienst bij te wonen en mijn pelgrimsoorkonde te ontvangen.
De kerk heeft een speciale betekenis voor mij. Hen en ik zijn er een paar keer geweest en hebben toen met een priester gesproken, hij blijkt de diaken te zijn in de Nederlandse parochie te Rome. Alles gaat hier in het Nederlands.
We hebben de diaken ook ontmoet in de Maria-in-Trastevere, in de wijk van het ostello langs de zuidwestoever van de Tiber. Stomtoevallig liepen we daar en troffen het voltallige Westlandsmannenkoor aan dat in de kerk zou gaan zingen. Na afloop gaven ze nog een bonus op het plein met het Slavenkoor uit Nabucco. Prachtig was dat!
Ik meld me aan als pelgrim, krijg een fraai stempel en ik word ook nog gevraagd of ik in de dienst een bijbellezing zou willen doen! Van harte, natuurlijk! Zoiets doe ik graag. Het wordt uit Prediker over de IJdelheid. Ik vind het een hele eer.
Na afloop krijgen een medepelgrim, Piet, en ik onze oorkondes. De foto's komen pas later, dus dat wordt afwachten. Na koffie en veel gepraat en complimenten stap ik op en ga op weg naar mijn B&B.

M'n B&B zit in de EUR-wijk, in zuid-Rome. De wijk met een groot meer, is indertijd door Mussolini aangelegd en was bedoeld voor een wereldtentoonstelling. Daar is het echter nooit van gekomen t.g.v. het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Er zijn hier veel kantoren, grote winkelzaken e.d., veel minder woonhuizen.
Mijn B&B, gedreven door nonnetjes, zit in een zeer grote villa, heerlijk rustig. Met de metro ben je binnen een halfuur in het centrum.
Dit is een ideale plek om mijn kleren te wassen. Als ik met mijn natte spulletjes in de hal rondloop op zoek naar drooglijnen helpt een vriendelijke man mij en brengt mij, hij spreekt geen engels, naar het dak waar drooglijnen zijn. Het is daar super heet en winderig.
Na een uurtje ga ik boven kijken en jawel, alles is al droog! Wat een klimaat!
Ik loop weer terug de hal in en zie een man zijn deur opendoen. Hij kijkt om en komt naar me toe. Jij bent zeker Jaco, zegt hij en ik zeg, jij moet Roberto zijn.
Mijn onverwachte hulp van de Bialetti had via Roberto mijn kamer hier geregeld. We praten wat en ik vraag naar de eetmogelijkheden hier. Er is alleen ontbijt. We besluiten vanavond samen in de stad te gaan eten, hij kent wel een goede en gezellige tent.

De pizzaria/trattoria blijkt achter het Colosseum te zitten. Ik krijg een vaag vermoeden dat het wel eens dezelfde zou kunnen zijn als die waar ik met Angela afgelopen donderdagavond ben geweest. Inderdaad, kennelijk heeft deze eetgelegenheid een goede naam. Voor mij geen probleem, want ik vond het er erg gezellig.
Roberto is docent Italiaans, hij geeft les aan buitenlanders die Italiaans willen leren, waaronder veel priesters die naar Rome komen. Mijn onverwachte hulp behoort ook tot zijn voormalige studenten. Hij is een gezellige man met veel humor, we hebben zeer ontspannen gegeten.
Roberto wil meteen na het eten terug naar huis, ik ga eerst hier nog wat rondlopen en misschien nog een wijntje drinken. De komende dagen neem ik de tijd wat rond te kijken en herinneringen op te halen.